Door Greet Oosterhuis
Lang hebben we geprobeerd de historische stoomtrein weer terug te krijgen in onze gemeente. Het stokpaardje van onze wethouder Henk Heijerman. Een paar jaar terug vertelde hij nog in de media dat dit een van de wensen is die hij graag vervuld wil zien. De (her)aanleg van een museumspoorlijn voor de stoomtrein van de STAR van Stadskanaal naar de Hondsrug met – als het even kan – Gieten als eindbestemming.
De spoorlijn
De verdwenen spoorlijn tussen Assen en Stadskanaal werd in 1905 geopend. Een lokale lijn voor treinreizigers en goederen. Vlees van exportslachterij Udema in Gieten, aardappelen uit Rolde en hout uit de Drentse bossen. Het vervoer van reizigers werd in 1947 overgenomen door bussen en het goederenvervoer steeds meer door vrachtwagens. In de jaren zeventig van de vorige eeuw werd de spoorlijn definitief gesloten. Vrijwel direct daarna is geprobeerd er een museumspoorlijn te maken, maar helaas. In 1977 volgde de sloop. Alleen de stationsgebouwen van Rolde en Eexterhalte bleven staan, evenals het viaduct over het ravijn bij Gasselte. Jaren later werd het idee van de museumspoorlijn opgenomen in het uitvoeringsprogramma van het Toeristisch Recreatief Ontwikkelingsplan van de gemeente Aa en Hunze. Sindsdien ligt er een prachtig wandelpad van Assen naar Stadskanaal en is bij Gieten een deel ook als fietspad in gebruik. Daar is het tot nog toe bij gebleven.
Ontwikkelingen
Nieuwe ontwikkelingen deden de wethouder blijven geloven in het maken van een ritje met een historisch stoomtrein van en naar de Hondsrug. Heraanleg zou voor STAR zelf ook welkom zijn, omdat de stoomtrein de spoorlijn straks mogelijk moet delen met Arriva. De provincie Groningen overweegt om weer reguliere treinen te laten rijden van de stad via Veendam naar Stadskanaal.
Toeristen en dagrecreanten gaan het prachtig vinden. Het is echt een mooi plan, maar uit onderzoek van CMO-STAMM blijkt dat er bij provincies en gemeenten geen 4 of 5 miljoen euro beschikbaar is. En dat is wel nodig. Behalve het geld zijn er nog een aantal mogelijke problemen: Sinds het opbreken van de spoorlijn in 1977 zijn er veel bomen op en bij het talud gegroeid. Er is nieuwe natuur ontstaan. En een deel van de omwonenden ervaren de komst van een museumspoorlijn als een inbreuk op de rust en biodiversiteit. Dit maakt het realiseren van de aanleg van de spoorlijn alleen maar moeilijker, zo niet onmogelijk.
Een ander stokpaardje
Moeten we dan wel doorgaan met het berijden van het stokpaardje? Is het na heel veel jaren niets te hebben bereikt niet beter om van het stokpaardje af te stappen en de pijlen te richten op iets anders? Bijvoorbeeld op ‘Stroomdalboerderij Drentsche Aa’. Een modern landbouwbedrijf met een recreatieve en educatieve functie. Een boerderij rondom een schaapskudde, dat past in het Drentsche Aa landschap en de oude cultuurhistorische elementen van het esdorpenlandschap verbindt. Er worden onder andere oude streekrassen van granen geteeld. Er is sprake van een gesloten stofhuishouding waarbij het doel van de begrazing is, het ophalen van voedingstoffen en mineralen uit de omgeving en deze te verzamelen in de schaapskooi. De mest wordt vervolgens verwerkt op de akkers.
Onze wethouder heeft zijn handtekening al gezet onder de intentieverklaring met 11 andere partijen om samen de ‘Stroomdalboerderij Drentsche Aa’ tot stand te brengen. Wat zou het mooi zijn als dit naast fluisterbootjes op de Aa en een uitkijktoren als landmark in het Nationaal Park Drentsche Aa nieuwe stokpaardjes van hem zouden worden. Ze kunnen dan ook direct opgenomen worden in het uitvoeringsprogramma van het economisch, toeristisch en recreatief beleidsplan. En de stoomtrein? Daar zullen we vermoedelijk over blijven dromen.